Het blijkt vaak lastig om gemeentebrede missionaire of diaconale activiteiten op te zetten. Daarbij stelden wij de vraag of we misschien te weinig compassie hebben voor de mensen waar Jezus ons naartoe zond. Dat kan inderdaad het geval zijn, maar het is goed hier wat meer over te zeggen. We merkten ook dat het soms niet lukt óndanks een echt verlangen en de juiste visie, doelen, strategie en planning. Misschien is het de vraag of we wel op deze manier moeten kijken naar allerlei activiteiten.
Navigatiekaarten
In zijn boek Missional Map-Making schrijft Alan Roxburgh dat we vandaag niet op zo’n bedrijfsmatige manier moeten nadenken over missionair leidinggeven. Roxburgh zegt dat we in een tussenfase leven waarin we onze eigen navigatiekaarten moeten maken. Dat gebeurt terwijl we onderweg zijn, dus zonder dat we weten hoe ze eruit komen te zien. Hij benoemt vier uitdagingen waarop kerkleiders hun eigen navigatiekaarten moeten maken:
- Probeer helder te krijgen hoe de eigen context is veranderd en evalueer dit. Hoe is de kerk de afgelopen twintig jaar veranderd? En de omgeving, de stad? Hoe zijn de mensen veranderd? Wat vinden mensen van de activiteiten van de kerk?
- De kerk heeft geen duidelijke grenzen meer: wie horen er wel bij en wie niet? Creëer een cultuur waarin mensen hun eigen levensverhaal herkennen in het christelijke verhaal. Deze verhalen vormen de kernidentiteit van de kerk.
- Focus niet op wat kerkleden nodig hebben, maar vorm gemeenschappen van discipelen waarin de cultuur kan veranderen, vanuit een verlangen naar een betere samenleving. Ontdek hoe een christelijke parallelle cultuur eruit kan zien en breng dat in praktijk (denk aan gastvrijheid, helpen van de armen).
- Zorg ervoor dat kerkleden en buurtbewoners met elkaar in gesprek zijn en blijven over het concrete leven. Maak plekken waar dit veilig kan, waar geluisterd wordt naar de verhalen en oog is voor de behoeften.
Gezicht
Maak je eigen navigatiekaarten voor je missionaire of diaconale aanwezigheid in de wijk. Dat in kaart brengen gaat niet alleen over cijfers, grafieken en analyses, maar vooral over mensen een gezicht geven. Wie zijn de bewoners van de wijk rond je kerkgebouw? Hierbij kun je vier stappen hanteren: een bureau-onderzoek, een praktijkdeel, een analyse- en conclusiedeel en tot slot het opstellen van enkele scenario’s. Elk van deze stappen zijn belangrijk om uiteindelijk tot een heldere en overzichtelijke navigatiekaart te komen.
Het belangrijkste resultaat is echter niet dat er een gedegen plan of scenario uitrolt dat we in praktijk kunnen brengen. Bij het schrijven van deze navigatiekaarten ontmoeten we allerlei mensen met hun eigen verhalen. Misschien is het wel het belangrijkste – gezien de individualistische tijd waarin we leven – dat er ruimte is voor deze verhalen.
Verbonden
Verhalen zorgen voor verbondenheid. Is dat niet wat we Jezus zien doen tijdens zijn leven op aarde? Constant verbindt Hij mensen aan elkaar en vertelt Hij verhalen of luistert Hij ernaar. Jezus heeft niet vaak één-op-éénontmoetingen en als dit wel gebeurt, dan betrekt Hij vaak de gemeenschap erbij. Meestal is Jezus te midden van de mensen. Zou dat vandaag anders zijn?